10 November 2012

Ζωικά «προϊόντα»: η λεηλασία της ζωής


Η τραγική ιστορία δισεκατομμυρίων μη ανθρώπινων ζώων περνά μπροστά από τα μάτια μας άπειρες φορές κάθε ημέρα. Κρέας, γαλακτοκομικά, αυγά, δέρμα και γούνα και πάνω από 11 χιλιάδες ζωικά συστατικά κατακλύζουν την καθημερινότητά μας. Βρίσκονται παντού γύρω μας: στα ράφια, στις βιτρίνες, στις αποθήκες, στα ψυγεία μας, στις ντουλάπες μας, στα πιάτα μας, μέσα μας. Αποκαλούνται παραπλανητικά ζωικά «προϊόντα» και στην συγκυρία που ζούμε έχουν γίνει η προτίμηση της πλειοψηφίας και καταγράφονται στην συλλογική συνείδηση ως τα κορυφαία «προϊόντα».

Όμως η θεώρηση των ζωικών ως «προϊόντων» είναι η μεγαλύτερη και πιο επιζήμια ψευδαίσθηση. Ξέρουμε ότι τα προϊόντα παραπέμπουν σε ύλη (όπως πχ σίδερο, γυαλί, κλπ) και προέρχονται από την κατεργασία της. Αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με αισθανόμενα όντα και άτομα από τα οποία αφαιρούμε το δικαίωμα να ορίζουν τη ζωή τους και κατόπιν κατεργαζόμαστε την ζωή τους σαν να ήταν ύλη. Αυτό σημαίνει ότι η αξία την οποία αυτοδίκαια έχει ζωή (επειδή ακριβώς είναι ζωή και μάλιστα αισθανόμενη) καταλύεται.

Μια τέτοια εξέλιξη ήρθε ως συνέπεια της λεγόμενης «εξημέρωσης» των ζώων η οποία έδωσε ώθηση σε ένα ανώμαλο σύστημα το οποίο κυριαρχεί μέχρι σήμερα. Μέσα σε αυτό η ζωή εκδιώκεται από τον φυσικό της χώρο, το πλαίσιο εκείνο που την αναγνωρίζει ως αξία και την περιβάλλει με σεβασμό. Το προστατευτικό τείχος γκρεμίζεται και η ζωή παραδίδεται έρμαιο σε ένα άλλο καθεστώς βαρβαρότητας και τρόμου, όπου το δίκαιο και η λογική έχουν καταλυθεί και όπου κυριαρχεί ο παροξυσμός και η μανία εναντίον της.

Είναι το καθεστώς της λεηλασίας της ζωής το οποίο βάλλει ευθέως και δολοφονεί την αξία της. Είναι το καθεστώς που με αμόκ και μανία θα χιμήξει λυσσασμένο να ξεσκίσει και να κουρελιάσει τη ζωή. Μια λεηλασία εννοιολογική πρώτα απ’ όλα η οποία στερεί από κάθε νόημα την έννοια της ζωής. Και μόλις έχουν αφαιρεθεί και τα τελευταία ψήγματα αξίας από αυτήν, τότε ο δρόμος είναι ανοικτός για να ακολουθήσει και η λεηλασία της στη πράξη.


Βρισκόμαστε κυριολεκτικά πνιγμένοι μέσα σε ένα τέτοιο νοσηρό και μακάβριο καθεστώς λεηλασίας της ζωής. Οι συνθήκες που ευνοούν την λεηλασία όχι μόνο δεν έχουν εξαλειφθεί αλλά σκόπιμα οξύνονται ώστε αυτή να μεγεθύνεται σε γιγαντιαία έκταση. Όλα τα συστατικά του αναχρονιστικού κακουργήματος είναι εδώ: οι εφιαλτικές σκηνές και η πρωτοφανής αγριότητα είναι εδώ. Τα κατώτερα πάθη που υποδαυλίζονται είναι εδώ. Τα διεγερμένα πλήθη σε κατάσταση αμόκ είναι εδώ. Και τέλος τα αθώα θύματα είναι κι αυτά εδώ κατά δισεκατομμύρια, καταδικασμένα να βιώσουν ανυπεράσπιστα την άνευ προηγουμένου λεηλασία της ζωής τους.

Μόνο που τώρα το αρρωστημένο καθεστώς έχει εκσυγχρονιστεί και «εκπολιτιστεί». Η νέα σκηνοθεσία επιβάλλει οι εφιαλτικές σκηνές να κρυφτούν στο περιθώριο. Η αγριότητα της λεηλασίας δεν πρέπει να φαίνεται: κανένας δεν σφαγιάζει, δεν κακοποιεί, δεν δολοφονεί σήμερα, απλά καταναλώνει. Έτσι το αμόκ και η λύσσα για αρπαγή αυτού που δεν μας ανήκει έχουν ενσωματωθεί και κρυφτεί καλά μέσα σε μια καταναλωτική μανία αφού τώρα η λεία και τα λάφυρα από την λεηλασία της ζωής φτάνουν με ευκολία στα πλήθη βαφτισμένα ως «προϊόντα».

Ως δια μαγείας η λεηλασία της ζωής εξαφανίζεται και η συνείδηση οδηγείται στην συναίνεση και στον συμβιβασμό ότι καταναλώνει «προϊόντα» και όχι τα πειστήρια ενός εγκλήματος και τη λεία από την ζωή που λεηλατήθηκε. Η ζωή ισοπεδώνεται, η αδικία παραγράφεται και στη συνέχεια ακολουθεί όλος αυτός ο παραλογισμός όπου εκείνος που επιμένει να βλέπει και να τιμά στη πράξη την ζωή ως ζωή, να αντιμετωπίζεται από το εμποτισμένο στην λεηλασία της ζωής κοινωνικό σώμα στην καλύτερη περίπτωση ως εκκεντρικός και στην χειρότερη ως ακραίος.

«Δεν βάζεις γάλα στο κουάκερ;» θα μας ρωτήσουν με μια τεράστια απορία και έκπληξη. Είναι τόσο δεδομένο να χρησιμοποιούν ζωικό γάλα που η μη χρήση του φαντάζει συγκλονιστική. Είναι τόσο δεδομένο να αγνοούν πως προήλθε αυτό το γάλα. Είναι τόσο δεδομένο αλλά και βολικό να εθελοτυφλούν και να εθελοκωφεύουν μπροστά σε κάθε τι που προέρχεται από τα ζώα γιατί στην τρέχουσα συγκυρία και κάτω από το τρέχον σύστημα η πλειοψηφία εμποδίζεται με κάθε τρόπο να φτάσει στην επίγνωση.

Γιατί αν αφεθούν να εστιάσουν στην προέλευση θα δουν την πραγματικότητα και τότε είναι υποχρεωμένοι να βγουν από την αυταπάτη του «προϊόντος». Και επομένως όταν συναντούν τα μη ανθρώπινα ζώα ως νεκρά σώματα (ψάρια στο πάγο), ως κατακρεουργημένα μέλη σωμάτων (κρέας στο σελοφάν), ως γάλα και γαλακτοκομικά (η κλεμμένη τροφή των δολοφονημένων με φούρια μωρών των ζώων), ως αυγά (η εκμετάλλευση του θηλυκού και της αναπαραγωγικής του ικανότητας), ως παπούτσια και ρούχα από δέρμα, ως μύρια άλλα «προϊόντα» και «υπηρεσίες», τότε είναι υποχρεωμένοι να αναγνωρίσουν την λεηλασία της ζωής.

Όμως μια τέτοια αναγνώριση είναι εν δυνάμει βόμβα στα θεμέλια του συστήματος το οποίο μπορεί να υπάρχει μόνο μέσα από την λεηλασία της ζωής: ανθρώπινης και μη ανθρώπινης. Μια τέτοια αναγνώριση διαπερνά τους διάφορους μύθους και βλέπει καθαρά ότι τα ζωικά «προϊόντα» και γενικά η ζωική «οικονομία» εξυπηρετούν την ατζέντα της καταπίεσης και μόνο. Η ύπαρξη ζωικών δεν υπακούει στις άθλιες δικαιολογίες περί αναγκών  ούτε είναι αποτέλεσμα προσφοράς και ζήτησης αλλά αποτέλεσμα αυτής της ατζέντας με τον συγκεκριμένο σκοπό της ηθικής διαφθοράς και εξαχρείωσης του αντιπάλου, δηλαδή της κοινωνίας. Επιπλέον, ο λόγος που τα ζωικά «προϊόντα» δεν απαντούν σε καμία αναγκαιότητα είναι ότι καμία αναγκαιότητα δεν απαντάται με βαρβαρότητα από ένα έλλογο, αισθανόμενο ον όπως ο άνθρωπος. Καμία αναγκαιότητα δεν αφήνεται ανεξέλεγκτη σε συμπεριφορές και ψυχολογία λεηλασίας, ούτε γίνεται η δικαιολογία εγκληματικών πράξεων (ο σκοπός αγιάζει τα μέσα) όπως επικρατεί τώρα αλλά φιλτράρεται από τους κανόνες της ηθικής και των αξιών. Ο σκοπός είναι πάντα υπόλογος απέναντι στη ζωή και όχι υπεράνω της.

Έτσι μέσω των ζωικών η συλλογική συνείδηση ύπουλα και έμμεσα απομακρύνεται από την φυσική τάση της αλληλεγγύης προς τη ζωή και διαβρώνεται στην ανοχή ή στην αποδοχή της καταπίεσης πρώτα των ζώων και  κατόπιν των άλλων κατά περίσταση στοχοποιούμενων κοινωνικών ομάδων. Και η κοινωνία εκπαιδεύεται στο μοντέλο ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος όπου η δημοκρατία έχει στραγγαλιστεί και οι υπήκοοί του έχουν χάσει κάθε δικαίωμα, ώστε να αποδεχτεί σε ανύποπτο χρόνο την γενική επιβολή αυτού του καθεστώτος στη βάση κάποιας κατασκευασμένης «αναγκαιότητας» και ανωτέρας βίας.

Ουσιαστικά, το σύστημα της καταπίεσης με το να πλήττει τα ζώα, δεν πλήττει απλά την βιολογική ύπαρξη κάποιων άλλων όντων αλλά πλήττει το γενικό χαρακτηριστικό που όλοι είμαστε φορείς του: πλήττει την αξία της αισθανόμενης ζωής. Εμάς τελικά πλήττει και απαξιώνει έμμεσα μέσω των ζώων και τα ζώα είναι ο Δούρειος ίππος για να το κάνει αυτό. Γι αυτό η λεηλασία της ζωής των ζώων ως ζωικά προϊόντα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του συστήματος και είναι ο πυλώνας της «οικονομίας» του και της «αγοράς» του.

Και το να βασίζουμε την ζωή μας στα ζωικά «προϊόντα» γίνεται το μεγάλο εμπόδιο στην πρόοδο αφού συντηρεί και διαιωνίζει έναν καταστροφικό διχασμό: από τη μια έχουμε τη γνώση, την εμπειρία, και την τεχνολογική εξέλιξη ώστε να μην κάνουμε κακό που μπορούμε να αποφύγουμε, όμως από την άλλη κρατούμαστε τεχνητά καρφωμένοι σε μια ηθική στασιμότητα που μας πισωγυρίζει στην πρωτόγονη εποχή. Έτσι εξακολουθούμε να βλάπτουμε χωρίς λόγο άλλες ζωές, ενώ είμαστε κι εμείς φτιαγμένοι από ζωή και ξέρουμε τι ακριβώς είναι να αισθάνεσαι.


Όμως η αμείλικτη πραγματικότητα της λεηλασίας της ζωής είναι εδώ και τώρα δόλια συγκαλυμμένη συνεχώς διευρύνεται άσχετα από το αν την αναγνωρίζουμε ή όχι και το ερώτημα που τίθεται είναι: Πως μια διαδικασία που απαιτεί την ακύρωση του αισθανόμενου ανθρώπου μπορεί να απαντήσει και να επιλύσει το οποιαδήποτε πρόβλημα μας; Πως μια πρακτική η οποία είναι αναίσθητη μπροστά στην αισθανόμενη ζωή μπορεί να θρέψει ένα  αισθανόμενο ον όπως ο άνθρωπος;

Τα ζωικά «προϊόντα» ισοδυναμούν με τη μέγιστη και τη πιο προκλητική δήλωση: λεηλατούμε τη ζωή γιατί έτσι μας αρέσει και γιατί μπορούμε να το κάνουμε ατιμώρητα. Και παρόλο που η πλειοψηφία τα έχει αποδεχτεί ως «προϊόντα» και τα καταναλώνει, αυτό δεν είναι το μέτρο της συμπεριφοράς μας (επειδή κάτι γίνεται μαζικά), ούτε και το άλλοθι για να υπάρχουν. Όχι πολλές δεκαετίες πριν σε αρκετές χώρες της Ευρώπης εκατομμύρια άνθρωποι αποδέχονταν το καθεστώς του ναζισμού, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έτσι νομιμοποιείται ο ναζισμός και ότι κάτω από ένα τέτοιο σύστημα θα πρέπει να οργανωθεί η κοινωνία μας.

Έχουμε χρέος να βγούμε άμεσα από την παγίδα των ζωικών. Δεν μπορούμε να δεχόμαστε την απόλυτη κατάλυση της λογικής και του δικαίου μεταμφιεσμένη ως «προϊόντα», ούτε να δεχόμαστε το έκτρωμα της καταπίεσης μεταμφιεσμένο ως κάλυψη των αναγκών μας. Γιατί από τα ζώα δεν παίρνουμε προϊόντα: τους παίρνουμε τη ζωή και όχι αυτό δεν είναι νόμος της φύσης τουλάχιστον για την περίπτωση του ανθρώπου. Η ψευδαίσθηση των ζωικών προϊόντων και ότι όλα είναι μέλι γάλα (η αίσθηση του οικείου και του καλού έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την βάρβαρη κλοπή του ζωικού γάλακτος και του μελιού) κομματιάζεται κάθε φορά που βρισκόμαστε μπροστά από μια παραπλανητική συσκευασία και μηχανικά, χωρίς δεύτερη σκέψη την επιλέγουμε. Κάθε τέτοια στιγμή μπορεί και πρέπει να γίνει η μεγάλη μας ευκαιρία για να ξεκαθαρίσουμε οριστικά τη σκέψη μας και τη θέση μας: σταματάμε να δυναστεύουμε τα μη ανθρώπινα ζώα και να είμαστε τα αναλώσιμα πιόνια ενός συστήματος που καταπιέζει και εμάς με τον ίδιο τρόπο μέσα από την διαρκή λεηλασία της ζωής.