Ζάχαρη - Μέρος 2ο
Πίσω από τη κατανάλωση και το καταναλωτισμό
του Anup Shah
www.globalissues.org
http://www.globalissues.org/TradeRelated/Consumption/Sugar.asp
Ένας τεράστιος χρήστης εργασίας, κεφαλαίου και πόρων. Αλλά είναι παραγωγικός;
Mε αυξανόμενη χρήση στο τσάι που συνδυάστηκε με την άνοδο στην παραγωγή κομπόστας και σοκολάτας, κ.λπ..., η παραγωγή και κατανάλωση της ζάχαρης αυξήθηκε περαιτέρω. Λαμβάνοντας υπόψη την άνοδο στην κατανάλωση άλλων γλυκών τροφίμων, όπως οι μαρμελάδες, η ζάχαρη στο ψωμί, και πιό πρόσφατα, στη σόδα τα ποτά και άλλες βιομηχανίες ζαχαρωδών προϊόντων, καραμέλες, γλυκά και γρήγορα τρόφιμα κ.λπ..., το ποσό εδάφους για να παραχθεί η ζάχαρη, να ραφιναριστεί, και να φιλοξενίσει τη βιομηχανία έχει επίσης αυξηθεί. Δηλαδή ακόμη περισσότεροι πόροι έχουν χρησιμοποιηθεί.
Η ζάχαρη έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον με πολυάριθμους τρόπους:
· Τα δάση πρέπει να καθαριστούν για να φυτέψουν τη ζάχαρη
· Τα ξύλινα ή καύσιμα απαιτούνται στα βήματα επεξεργασίας
· Τα αποβλήτα από την επεξεργασία έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον
· Η παράλληλη κατανάλωση άλλων προϊόντων που σχετίζονται με τη ζάχαρη, συμπεριλαμβανομένου του καφέ, του τσαγιού, της σοκολάτας, κ.λπ... όλα συνολικά απαιτούν πρόσθετους πόρους από το περιβάλλον
· Πολυάριθμα "κρυμμένα" ή "εξωτερικά " κόστη περιλαμβάνουν (και αυτό είναι ένα πολύ περιορισμένο σύνολο παραδειγμάτων):
· Την δημιουργία, συντήρηση και υποστήριξη των κτηρίων γραφείων όπου οι άνθρωποι εργάζονται σε αυτές τις βιομηχανίες
· Την υποστήριξη του μάρκετινγκ
· Την υποστήριξη των προσπαθειών στη δημιουργία των απαιτήσεων καθώς επίσης και την ικανοποίηση πραγματικών και προκυπτουσών απαιτήσεων
· Την διανομή και να πώληση
· Την δημιουργία νέων ιδεών και προϊόντων
· Την δημιουργία, συντήρηση και υποστήριξη των εργοστάσιων που παράγουν τα προϊόντα
· Την δημιουργία των υλικών για τη συσκευασία
· Την αντιμετώπιση των αποβλήτων/την αποκομιδή αυτών των συσκευασιών
· Την αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας που προκύπτουν και τους πόρους που χρησιμοποιούνται για να τα αντιμετωπίσουν αυτά
· Την πληρωμη και υποστήριξη των πολιτικών μεσαζόντων που θα βοηθήσουν ώστε οι κυβερνήσεις και οι νομοθετικοί μηχανισμοί να δουν τις προοπτικές αντιλήψεις τους
και τα λοιπά
Επιπλέον, μερικές από τις σχετικές βιομηχανίες συνεχίζουν να ασκούν πρόσθετες πολιτικές επιδράσεις, οι οποίες περαιτέρω απορροφούν πόρους, ή έχουν συμπληρωματικές δαπάνες που άλλα τμήματα της κοινωνίας πρέπει να αντιμετωπίσουν. Για παράδειγμα, εξετάστε τα εξής, για την κοκα κόλα:
Εάν τα πολιτιστικά, τα οικονομικά και τα προβλήματα υγείας με την αποίκιση από την κοκα κόλα της Λατινικής Αμερικής δεν ήταν αρκετά κακά, έχει επίσης ένα ιστορικό όσον αφορά την εργασία που θα έκανε ακόμη και τις περισσότερες άλλες πολυεθνικές να ντρέπονται. Στη Γουατεμάλα και την Κολομβία, υπάρχουν ισχυρά στοιχεία ότι η εταιρεία κόκα κόλα υποστήριξε ενεργά τις δολοφονίες των ενεργών συνδικαλιστών από παραστρατιωτικά μέλη στις εγκαταστάσεις εμφιάλωσης που διοικούνται από τις θυγατρικές της στη διάρκεια των ετών. Στο Μεξικό, το Ελ Σαλβαδόρ και άλλες χώρες έχουν υπάρξει επίσης άφθονοι ισχυρισμοί ότι η εταιρεία χρησιμοποιεί την παραστρατιωτική δύναμη για να αποτρέψει την συνδικαλιστική οργάνωση και να κρατήσει τους υπαλλήλους στη γραμμή.
Το 2001, το Παρατηρητήριο των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (HRW) και οι Ένωση Εργαζομένων Αυτοκινήτου (UAW) αρχειοθέτησαν μια δίκη ενάντια στη κοκα κόλα για τη δολοφονία του ενεργού συνδικαλιστή Isidro Gil Segundo και για την τρέχουσα εκστρατεία εκφοβισμού, τρόμου, δολοφονίας και παραστρατιωτικής δραστηριότητας ενάντια στα μέλη και τους ηγέτες του σωματείου. Σε ολόκληρο τον πίνακα, η κοκα κόλα και οι λατινοαμερικανικοί συνεργάτες εμφιάλωσης της, συμπεριλαμβανομένης της Panamco και Bebidas Υ Alimentos, έχουν εξαπολύσει κακοήθεις εκστρατείες εναντίον των εργατικών σωματείων και κατηγορούνται για αχαλίνωτα παράνομες πρακτικές εργασίας, τεχνικές εκφοβισμού, άδικες απολύσεις και φυσικές επιθέσεις.
... Σήμερα, η κόκα κόλα στέκεται απλά ως αλουστράριστο σύμβολο του νεοφιλελευθερισμού και του σύγχρονου εταιρικού μερκαντιλισμού.Είναι, με απλά λόγια, μια πολυεθνική εταιρία που εκμεταλλεύεται τη φτηνή εργασία και " τις αναδυόμενες αγορές," που υιοθετεί μια σειρά από παράνομες και εγκληματικές εταιρικές"στρατηγικές," και χρησιμοποιεί τις ισχυρές δημόσιες σχέσεις, τις δυνάμεις μάρκετινγκ και πίεσης για να αποφύγει την υποχρέωση λογοδοσίας και να παχύνει τα κέρδη της επιχείρησης ακριβώς όπως τα προϊόντα της παχαίνουν τους καταναλωτές της.
-- Kari Lydersen, Ζάχαρη και αίμα: Η Κόκα κόλα στη Λατινική Αμερική, Lip Magazine, 28 Μαϊ'ου 2002
Σημειώστε εδώ πώς ένα προϊόν πολυτέλειας που ετατράπηκε σε είδος ανάγκης και που καταναλώνεται μαζικά έχει παράγει τόσες πολλές αρνητικές παρενέργειες. Παρ’όλα αυτά υπάρχει ο ισχυρισμός ότι είναι παραγωγικό ή επιθυμητό επειδή πολλές θέσεις εργασίες θεωρείται ότι υποστηρίζονται και επομένως έχει δημιουργήσει πλούτο για εκείνους σε αυτήν την βιομηχανία (εν τούτοις από τα ανωτέρω, βλέπουμε επίσης ότι δεν έχουν ωφεληθεί απαραιτήτως όλοι που εργάζονται σε αυτήν την βιομηχανία).
Είναι, κατά συνέπεια, κάπως πολιτικά ευαίσθητο ακόμη και να προτείνει κανείς ότι σχεδόν ολόκληρη η βιομηχανία ζάχαρης (και όλα τα εξαρτώμενα από αυτή πράγματα, όπως τα ανθρακούχα ποτά και οι βιομηχανίες ζαχαρωδών προϊόντων, οι καραμέλες, κ.λπ...) σπαταλά πολλούς πόρους και ότι οι αληθινές δαπάνες (οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές, υγείας, περιβαλλοντικές κ.λπ...) δεν πληρώνονται από τη βιομηχανία. Τελικά, ο τρόπος που η οικονομική πρόοδος μετριέται σήμερα, μέσω δεικτών όπως τα ποσοστά ανάπτυξης, το ΑΕΠ, κ.λπ..., όλες αυτές οι βιομηχανίες συμβάλλουν και επομένως στα χαρτιά, μοιάζει ότι η οικονομία πάει καλά!
Τον Απρίλιο του 2003, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) και η Οργάνωση για τη Διατροφή και την Υγεία των Η.Ε (FAO) δημοσίευσαν μια λεπτομερή έκθεση σχετικά με τη διατροφή, τη θρέψη και τη πρόληψη των χρόνιων παθήσεων. Μεταξύ πολλών άλλων πραγμάτων, η έκθεση τόνισε ότι το φορτίο των χρόνιων παθήσεων αυξάνεται γρήγορα. Το 2001, παραδείγματος χάριν, συνέβαλαν περίπου στο 59 τοις εκατό των 56,5 εκατομμυρίων συνολικών αναφερόμενων θανάτων στον κόσμο και στο 46 τοις εκατό του παγκόσμιου φορτίου ασθένειας. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λίπη, τα σάκχαρα και το άλας, και υψηλή σε λαχανικά και φρούτα, μαζί με την κανονική σωματική δραστηριότητα, θα ασκήσει σημαντική επίδραση στην καταπολέμηση αυτού του υψηλού φόρου θανάτου και ασθένειας.
Αλλά η πρόταση για μείωση της πρόσληψης ζάχαρης θύμωσε τη βιομηχανία ζάχαρης:
· Μια ομάδα λόμπι των ΗΠΑ, η Ένωση Ζάχαρης απείλησε να ζητήσει από το κογκρέσσο να αποσύρει την ετήσια συμβολή των ΗΠΑ ύψους $400 εκατομμυρίων στην Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, όπως επισημαίνεται από την εφημερίδα Guardian (21 Απριλίου ..2003)
· Προσπάθησαν επίσης να εμποδίσουν την δημοσίευση της έκθεσης.
· "Η απειλή περιγράφεται από τα μέλη του WHO ότι ισοδυναμεί με εκβιασμό και ότι είναι χειρότερη από οποιαδήποτε πίεση ασκείται από το λόμπι του καπνού," προσθέτει επίσης η Guardian
Το ότι δεν συζητείται ακόμη και στην επικρατούσα τάση των οικονομικών, στα μέσα, στη πολιτική, κ.λπ..., δεν προξενεί καμία έκπληξη, καθώς πολλές από τις σημερινές πολυάριθμες βιομηχανίες χτίζονται από τέτοια "εξωτερικευμένα" κόστη και αποτελέσματα. Το να επικρίνουμε τον πυρήνα θα ισοδυναμούσε με το να τραντάξουμε ένα από τα θεμέλια της ευημερίας σε πολλά πλούσια έθνη σήμερα.
Αυτό όμως δεν θέλει να πει ότι η εξάλειψη αυτής της σπατάλης θα οδηγήσει στην φτώχεια των πλούσιων εθνών, δεδομένου ότι κανείς δεν θα επιθυμούσε να δει κάτι τέτοιο. Αντ' αυτού, η λογικότερη διανομή του υπόλοιπου παραγωγικού πλούτου και των θέσεων εργασίας, κ.λπ..., θα επέτρεπαν σε όλους να είναι εξίσου πλούσιοι υποβαθμίζοντας λιγότερο το περιβάλλον. Φυσικά, αυτό είναι ένα σύνθετο ζήτημα και όχι τόσο απλό όσο αυτό.
Παιδιά -- η απόλυτη "αγορά"
Η αυξανόμενη κατανάλωση ζάχαρης και σχετικών προϊόντων φυσικά επίσης έχει κατευθυνθεί προς τα παιδιά και ο Eric Schlosser, συγγραφέας του best-seller Fast Food Nation(έθνος γρήγορων τροφίμων), αξίζει να παρατεθεί:
Η "υγρή καραμέλα(Liquid Candy)," μια μελέτη του 1999 από το Κέντρο της Επιστήμης για το δημόσιο συμφέρον, περιγράφει ποιος δεν ωφελείται από τις πιό πρόσφατες προσπάθειες μάρκετινγκ της βιομηχανίας ποτών: τα παιδιά [ των ΗΠΑ ].
· Το 1978, ο τυπικός έφηβος στις Ηνωμένες Πολιτείες έπινε περίπου 200 γραμμάρια σόδας(αναψυκτικών) κάθε ημέρα. Σήμερα πίνει σχεδόν τρεις φορές εκείνο το ποσό, παίρνοντας το 9 τοις εκατό της καθημερινής θερμιδικής πρόσληψης του από τα μη αλκοολούχα ποτά.
· Η κατανάλωση σόδας μεταξύ των εφήβων κοριτσιών έχει διπλασιαστεί μέσα στην ίδια περιόδο, που φθάνει σε έναν μέσο όρο 350 γραμμάρια ημερησίως.
· Ένας σημαντικός αριθμός εφήβων αγοριών πίνει τώρα πέντε ή περισσότερα κουτιά σόδας κάθε ημέρα.
Κάθε κουτί περιέχει το αντίστοιχο περίπου 10 κουταλιών του γλυκού ζάχαρη.Τα αναψυκτικά Coke, Pepsi, Mountain Dew, και Dr Pepper περιέχουν επίσης καφεϊ'νη. Αυτές οι σόδες παρέχουν κενές θερμίδες και έχουν αντικαταστήσει τα πολύ πιό θρεπτικά ποτά στην αμερικανική διατροφή.
· Η υπερβολική κατανάλωση σόδας στην παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκειες ασβεστίου και μια μεγαλύτερη πιθανότητα για σπασίματα οστών.
Η κατανάλωση μη αλκοολούχων ποτών έχει γίνει επίσης κοινή μεταξύ των μικρών παιδιών στις ΗΠΑ.
· Περίπου το ένα πέμπτο των παιδιών του έθνους ηλικίας ένα - και δύο ετών πίνουν τώρα σόδα.
· "Σε ένα από τα πιό αχρεία τεχνάσματα μάρκετινγκ," ο michael Jacobson, ο συντάκτης της "υγρής καραμέλας" αναφέρει ότι οι "PEPSI, Dr Pepper και Seven-Up ενθαρρύνουν τη χορήγηση μη αλκοολούχων ποτών στα μωρά επιτρέποντας σε έναν σημαντικό κατασκευαστή μπουκαλιών μωρών(Munchkin Bottling, Inc) να χρησιμοποιεί τα λογότυπα τους,."
· Μια μελέτη του 1997 που δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό της Οδοντιατρικής για τα Παιδιά διαπίστωσε ότι πολλά νήπια ταΐζονταν πράγματι σόδα σε εκείνα τα μπουκάλια.
-- Eric Schlosser, Fast Food Nation, (Houghton Mifflin Company, 2001), σ.54
Έτσι, έχουμε δει ότι
· Με την άνοδο του καταναλωτισμού, έχει υπάρξει μια άνοδος στη χρήση της ζάχαρης.
· Με τις αυξανόμενες απαιτήσεις εργασίας, εν μέρει ως αποτέλεσμα του αυξανόμενου καταναλωτισμού, έχει υπάρξει μια άνοδος στην ευκολία και τα γρήγορα τρόφιμα
· Αυτό υπονοεί περισσότερη ζάχαρη!
· Η εκμετάλλευση έχει συνεχιστεί. Από τη σκλαβιά, έχει κινηθεί προς τους καταναλωτές και τα παιδιά (αν και με μια άλλη μορφή), ενώ το περιβάλλον συνεχίζει να υποφέρει.
Μια ολόκληρη βιομηχανία γρήγορων τροφίμων έχει προκύψει λόγω του καταναλωτισμού.
No comments:
Post a Comment